Województwo warmińsko-mazurskie ma bogatą historię - bogatszą niż ta ogólnie znana. To liczne krainy, nie tylko Warmia! i Mazury!, wydarzenia przeszłe i współczesne perspektywy rozwoju. To skarb godny mieszkańców i turystów, czekający na odkrycie.

Barcja – kraina historyczna oraz dawne terytorium plemienne położone w centralnej części Prus.

Barcja graniczyła z Galindią, Pogezanią, Warmią, Natangią oraz Nadrowią. Granica między Barcją, a Natangią, Warmią i Pogezanią przebiegała wzdłuż rzeki Łyny. Natomiast granica z Galindią biegła od jeziora Oświn do jeziora Rydzówka. Terytorium zamieszkiwane przez Bartów pozbawione było tak dużej liczby jezior, jak ziemie zamieszkiwane na południe przez Galindów. Po stronie Barcji znajdował się gród w Bezławkach nad Dajną, a po stronie Galindii osady w rejonie jeziora Salęt i Szestna. Obie grupy plemienne oddzielały wały zbudowane w rejonie obecnych wsi Koczarki, Budziska (Budziszki) i Langanki.

Z wykopalisk archeologicznych wynika, że kulturowo Bartowie byli bliżej związani ze strefą sambijską, a nie galindzką.

Najstarsza wzmianka o Barcji znajduje się w zbiorze dokumentów Liber Census Daniae (ok. 1210–1231) duńskiego króla Waldemara II Zwycięskiego, który w 1210 wyprawił się do Prus i je sobie czasowo podporządkował.

Najważniejsze kronikarskie źródło jakim jest Kronika Ziemi Pruskiej Piotra z Dusburga przedstawia Bartów wyłącznie w militarnym kontekście. W Kronice Dusburga potwierdzona jest też rola barckich przywódców plemiennych: z imienia wymienia on niektóre z tych postaci, jak na przykład wodza o imieniu Diwan i nakreśla sylwetki kilku innych, jak na przykład: Girdaw oraz Numo i Dersko, którzy w 1284 roku przebywali na Litwie. Z relacji tych wynika, że Bartowie byli identyfikowalni i przynajmniej w niektórych sytuacjach łatwo odróżniano ich od innych Prusów i Litwinów. Kryteria tego rozróżnienia pozostają jednak nieznane i tylko można przypuszczać, że były to jakieś elementy stroju lub obyczaju. Z wykopalisk archeologicznych wynika, że Bartowie przystąpili po raz pierwszy do walki z Krzyżakami w 1242 r., uczestnicząc wraz z Warmami i Natangami w oblężeniu Bałgi (I powstanie pruskie). W 1248 roku Bartowie wspomagali Jaćwingów podczas najazdu na nich książąt ruskich Daniela i Wasylka. Po upadku powstania w 1249 roku rozpoczęły się najazdy krzyżackie na ziemie Bartów. Ataki Krzyżaków nastąpiły w latach 1251–1252, gdy kolejnych najazdów dokonali: margrabia branderburski Otto III, biskup Merseburga Henryk I i hrabia von Schwarzburg. Ich następstwem było opanowanie całego terytorium i wybudowanie na jego obszarze zamków: Bartoszyce, Reszel i Wiesenburg.

W 1260 r. w efekcie klęski Zakonu w bitwie pod Durben w Kurlandii, doszło do wybuchu II powstania pruskiego, które trwało do 1273 r. Na terenie Barcji oddziałami powstańców dowodził wódz Diwan. Rozpoczęło się długotrwałe oblężenie przez Prusów zamków Bartoszyce (4 lata), Gierdawy, Weistotepila nad Gubrem, Wallewona (przez 3 lata) oraz spalenie Reszla przez uciekających Krzyżaków. Po stłumieniu powstania, ziemia Bartów została włączona do państwa zakonu krzyżackiego.

Dawne ziemie plemienne Bartów zostały podzielone między nowo powstałe jednostki terytorialne państwa zakonnego, przy czym część z nich stała się dominium biskupów warmińskich (co jest o tyle istotne, że dokładnie opisano jego granicę, powtarzającą na pewnym odcinku przebieg dawnego pogranicza barcko-galindzkiego), część podlegała komturii w Bałdze, inna komturii w Królewcu, a kolejna – komturii w Pokarminie. Niemniej jednak jeszcze na początku XIV w. część dawnych barckich włości pozostawała opustoszała (np. Wopławki nazwane przez Dusburga „odludnym miejscem w ziemi Bartów”).